Ăn thịt dê cầu sức khỏe, tài lộc đầu tháng, đầu năm.
Dê là con vật gần gũi với mọi người dân. Từ lâu, thịt dê đã trở thành món đặc sản của dân nhậu. Thịt dê ngon và hiếm nên đã có hiện tượng “treo đầu dê bán thịt chó” – câu cửa miệng quen thuộc với nhiều người khi bị ai đó lừa cái gì.
Nhiều người dân cho rằng, nếu ăn thịt dê cầu tài lộc dịp Tết Nguyên Đán thì cả năm sẽ toàn điềm lành, làm ăn may mắn, phát tài, phát lộc.
Hi vọng gặp may
Phong trào ăn thịt dê cầu tài lộc đầu tiên xuất hiện ở Thanh Hóa. Nhiều nhà, nhiều liên gia hoặc dòng họ thường góp tiền, mua dê về tập trung làm thịt, chọn đúng giao thừa dọn thịt dê ra để ăn với hi vọng gặp may cả năm. Đặc biệt, nhiều thanh niên làm ăn xa quê hào hứng ăn tiết canh dê với mong muốn có may mắn cả năm khi theo chân làm ăn buôn bán. Năm nay, phong trào này không chỉ xuất hiện ở Hà Nội mà nhiều người dân ở các tỉnh lân cận như Vĩnh Phúc, Hòa Bình, Bắc Ninh, Sơn La… cũng theo trào lưu mua thịt dê ăn trong những ngày Tết Nguyên đán.
Chủ một nhà hàng chuyên bán thịt dê núi ở Cầu Giấy, Hà Nội cho biết, thời gian gần đây anh đã nhận hơn 100 đơn đặt hàng mua thịt dê Ninh Bình. Người ít thì vài cân, người nhiều thì vài con, mua về xẻ thịt ăn đầu xuân lấy lộc cả năm.
“Nhà mình bán thịt dê, khách ăn thấy ngon nên nhờ mua. Năm nào cũng có người đặt mua về ăn Tết hoặc đầu tháng, nhưng năm nay số lượng người đặt mua rất nhiều, mình phải từ chối vì sợ nhận rồi không có đủ hàng thì lỡ việc của họ. Chỉ dám nhận lời đối với khách quen thôi. Mà nhận lời lấy hộ hàng cho khách quen cũng không lấy lãi nhiều”- anh Long, chủ cửa hàng nói.
Theo anh Long, “Thịt dê nếu muốn ngon thì chỉ có dê núi Ninh Bình vì nguồn dê phong phú, chất lượng tốt, thịt săn sắc, ít mỡ và sau khi chế biến có vị thơm chứ không hôi nồng. Khách hàng chủ yếu muốn chọn dê non vì đây là dê ngon nhất, ăn không quá dai cũng như không quá mềm”.
Chị An ở Cầu Giấy chia sẻ: “Nếu như đầu tháng người ta kiêng ăn thịt chó vì sợ đen thì lại tăng cường ăn thịt dê để lấy may mắn. Nhà tôi kinh doanh, bán đồ gỗ nên đầu tháng nào chồng tôi cũng mua thịt dê về ăn. Có tháng may mắn, làm ăn doanh thu gấp đôi, gấp ba năm ngoái”.
Anh Đào Ngọc Quang, Mộc Châu, Sơn La chia sẻ: “Dù làm ăn ở Hà Nội bận rộn, xa xôi nhưng năm nào gia đình tôi cũng về sum họp Tết với gia đình. Tôi nhớ không khí đêm giao thừa cùng anh em, họ hàng tất bật thịt dê, đụng bữa tiết canh với nhau, chúc nhau gặp nhiều may mắn. Năm nay, vừa được thăng chức lại được thưởng tết cao nên tôi quyết định mua một con dê núi nặng 30kg chở từ Ninh Bình về Sơn La để cùng họ hàng chúc mừng năm mới. Hy vọng sang năm công việc thuận lợi, có kẻ trên người dưới nâng đỡ”.
Gia đình chú Nguyễn Văn Biên ở Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội vừa chở một chuyến xe, trong đó có 5 con dê từ Ninh Bình về. Chú Biên cho biết, đây là những con dê chú chọn mua từ giữa năm 2014 ở một trang trại chuyên cung cấp thịt dê bán cho các nhà hàng. Khi chọn mua, những con dê này còn bé nhưng mã đẹp, lông mượt, chú gửi lại trang trại nuôi với cam kết nuôi dê sạch, đúng tiêu chuẩn “hữu cơ” như những gia cầm lợn, gà…
Chú Biên cho hay: “Tôi gửi ở đó để họ nuôi giúp chứ mang về Hà Nội lấy chỗ nào mà nuôi. 5 con dê này là của gia đình tôi và bạn bè, người thân, họ nhờ qua mối quan hệ mua giúp. Nơi này chuyên cung cấp, bán dê cho những nhà hàng lẩu dê tôi từng ăn, dê ăn ngon và ngọt thịt lắm. Ngoài ra, tiết dê pha với rượu trắng uống vào bổ huyết, chữa đau đầu, chóng mặt, đau lưng nên vợ tôi rất thích.
Tôi thịt dê một phần để gia đình ăn, một phần làm quà mang đi biếu các mối quan hệ, đối tác làm ăn. Năm ngoái tôi biếu rồi, họ thích lắm, giới kinh doanh buôn bán ai cũng thích thịt dê. Nghe người ta nói thịt dê ăn đầu năm may mắn, mà đặc biệt ăn vào đầu năm Dê, tài lộc vào nhà gấp bội phần nên tôi cũng tin mua chứ chưa biết thế nào. May mắn thì chưa biết nhưng trước hết thịt dê cũng bổ và tốt cho sức khỏe. Hi vọng, năm nay ăn thịt dê cả năm ăn nên làm ra, đi buôn bán gặp thời mà phất” – chú Biên chia sẻ. Dê núi Ninh Bình được đánh giá là chất lượng tốt, nguồn phong phú.Tác dụng chữa bệnh của thịt dê
Theo y học cổ truyền, hầu hết các bộ phận của dê (cả dê rừng và dê nhà) như thịt, xương, nội tạng… đều có thể dùng làm thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, hầu hết các sản phẩm từ loài gia súc này đều có tính ấm, nóng nên những người có thể chất thiên nhiệt, người bị sốt do cảm mạo không nên dùng.
Tiết dê (dương huyết) được giới sành ăn rất chuộng. Trong các loại tiết canh thì tiết dê có màu đẹp nhất. Có người nghiền món ăn này đến nỗi khi nhà hàng có uy tín mổ dê thì anh ta sẵn sàng đi vài chục cây số chỉ để thưởng thức mỗi món tiết dê. Theo y học, tiết có vị mặn, tính bình, có công dụng chỉ huyết, khứ ứ.
Dùng tiết dê tươi uống khoảng 2 chén nhỏ chữa thổ huyết, chảy máu cam. Tiết dê luộc chín, ăn với dấm chua có tác dụng chữa trị xuất huyết. Tiết dê (đốt thành than) 5 phần, tóc rối (đốt thành than) 5 phần, bột hoàng cầm 1 phần, trộn đều rồi rắc vào vết thương sẽ nhanh mau lành.
Thịt dê (dương nhục) có vị ngọt, tính ấm, công dụng bổ huyết, ích khí, ôn trung, noãn thận, dùng chữa các chứng thiếu máu, gầy yếu, suy nhược cơ thể, chán ăn, đau bụng do hư hàn hoặc suy giảm khả năng tình dục do thận dương hư.
Thịt dê thái miếng, hầm thật nhừ với đương quy và sinh khương, chắt nước cốt uống. Có thể nấu với gạo thành cháo, ăn vài lần trong ngày để chữa các chứng bệnh trên. Gan dê (dương can) có vị ngọt, tính bình, có công dụng bổ huyết, ích can và làm sáng mắt. Gan dê được dùng chữa các bệnh sau: suy nhược cơ thể, chóng mặt, thị lực giảm sút do can huyết hư. Để chữa bệnh, ta dùng gan dê thái miếng, nấu với gạo tẻ thành cháo, ăn vài lần trong ngày. Gan dê nấu cùng hoa cúc, cốc tinh thảo, sắc kỹ lấy nước, chia uống 3 lần trong ngày.
Thận dê (dương thận) có vị ngọt, tính bình, có công dụng bổ thận khí, ích tinh tuỷ, được dùng chữa các bệnh liệt dương, xuất tinh sớm: Thận dê một đôi kết hợp nhục thung dung, kỷ tử, thục địa, ba kích để chữa bệnh này.
Thận dê rất tốt cho người gầy yếu, suy nhược, ù điếc, di tinh, liệt dương, hậu sản hư lãnh. Thận dê cùng thịt dê, kỷ tử, gạo tẻ, gia vị vừa đủ, tất cả nấu thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày rất tốt cho sức khỏe. Thận dê một đôi thái miếng, hầm với đậu đen, đỗ trọng, tiểu hồi hương, sinh khương có tác dụng chữa đau lưng mạn tính.
Tinh hoàn dê (dương thạch tử) có vị ngọt mặn, tính bình, có công dụng bổ thận tráng dương, ích tinh. Các ứng dụng cụ thể: Chữa đau lưng do thận hư, di tinh, liệt dương, khí hư, sa đì, tiểu đường: Dùng tinh hoàn dê nấu cháo ăn thường xuyên. Tinh hoàn dê một đôi, nhung hươu, ngâm với rượu trắng trong nửa tháng. Uống mỗi ngày 15-20 ml chữa liệt dương. Tinh hoàn dê 1 đôi làm sạch, bỏ màng, thái miếng, nấu với nước hầm xương lợn trong 5 phút, chế thêm gia vị, ăn nóng cũng rất tốt để ngừa bệnh trên.
Dạ dày dê (dương đỗ) có vị ngọt, tính ấm, có công dụng bổ hư, kiện kỳ, ích vị. Ứng dụng cụ thể: Chữa viêm đại tràng và viêm dạ dày mạn tính thể tỳ vị hư hàn: Dạ dày dê một cái hầm với gừng tươi, riềng và nhục quế (lượng vừa đủ), chia ăn vài lần trong ngày. Dạ dày dê cũng chữa cảm mạo, ra nhiều mồ hôi khi hầm với đậu đen và hoàng kỳ, chia ăn 2 lần trong ngày.
Phổi dê (dương phế) có vị ngọt, tính ấm có công dụng bổ phế khí, điều thuỷ đạo, được dùng chữa các bệnh sau: Ho kéo dài do phế hư, tiểu tiện bất lợi. Phổi dê thái vụn, luộc kỹ lấy nước, cho thêm 150g thịt dê (thái miếng) và 100g gạo tẻ, nấu nhừ thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày có tác dụng chữa trị bệnh trên.
Phổi dê một lá kết hợp với bạch truật, nhục thung dung, thông thảo, can khương, xuyên khung. Tất cả sấy khô, tán bột, uống với nước cháo ngày 2 lần, mỗi lần 5-10g cũng có tác dụng trị ho và tiểu bất lợi.
Xương dê (dương cốt) có vị ngọt, tính ấm, có công dụng bổ thận, cường gân cốt.
Xương dê 1kg hầm với 60g gạo tẻ thành cháo, chế thêm gia vị, chia ăn vài lần trong ngày có tác dụng chữa phong thấp, gầy yếu do lao lực, đầu choáng, mắt hoa.
Xương dê cùng với trần bì, riềng, thảo quả, gừng tươi hầm lấy nước cốt, nấu cháo ăn chữa đau lưng mạn tính. Xương sống dê hầm kỹ với nhục thung dung, hoài sơn chia ăn vài lần trong ngày rất tốt để bồi dưỡng cho trẻ chậm lớn.
Ngoài ra, các bộ phận khác của dê cũng được dùng làm thuốc, chẳng hạn như: Tim: bổ tâm, giải uất, chữa chứng đau tức, hồi hộp, đánh trống ngực. Tuỵ: nhuận phế, chỉ đới, chữa ho kinh niên và khí hư. Bàng quang: chữa di niệu. Tuyến giáp trạng: chữa chứng khí anh (bụng đầy tức, họng như có dị vật, khạc không được, nuốt không trôi). Da: ích khí, bổ hư, làm ấm tỳ vị, chữa chứng hư lao, lưng đau gối mỏi, sản hậu hư lãnh. Sữa: nhuận táo, bổ hư, trị các chứng suy nhược cơ thể, tiểu đường, loét miệng. Mật: thanh hoả, giải độc, chữa đau mắt đỏ, thổ huyết do lao, viêm họng cấp tính, hoàng đản, táo bón, viêm loét da do nhiễm độc. Mỡ: bổ hư, nhuận táo, hoá độc, chữa khô da, nhọt độc.
Theo Nguyễn Hưng – S.Hải